اخذ کد اقتصادی 

کد اقتصادی، شماره‌ای ۱۲ رقمی است که برای اشخاص حقیقی و حقوقی که به تولید کالا یا ارائه خدمات می‌پردازند اختصاص داده می‌شود.
کد اقتصادی و شناسه ملی جهت شناسایی شخص، شرکت یا موسسه در واحد مالیاتی استفاده می‌شود و تمامی شرکت‌های ثبت شده،  ملزم به اخذ کد اقتصادی هستند.
هر شرکت یا موسسه بعد از اینکه به ثبت رسید و آگهی تاسیس آن در روزنامه رسمی منتشر گردید، باید حداکثر ظرف ۲ ماه در اداره مالیات حوزه‌ای که به آدرس شرکت یا موسسه مرتبط است، تشکیل پرونده داده و نسبت به اخذ کد اقتصادی اقدام نماید.
مزایای اخذ کد اقتصادی:
_ کد اقتصادی شماره ای است که به وسیله سازمان امور مالیاتی به فعالان اقتصادی داده می شود و هم چون شماره شناسایی این افراد در سازمان مالیاتی محسوب می شود.
_  به واسطه ی کد اقتصادی سازمان امور مالیاتی کشور می تواند دفاتر قانونی، صورتحسابها و فاکتورهای صادر شده را راحت تر بررسی کند.
_ از دیگر مزایای کد اقتصادی کسب مجوز برای فعالیت های تجارتی و پرداخت حقوق دولت در قالب مالیات و جلوگیری از رقابتها و تلاشهای ناسالم است.
اشخاصی که مکلف به اخذ کد اقتصادی اند:
_ تمامی اشخاص حقوقی که در زمینه ی تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، توزیع کالاها و امور خدماتی فعالیت دارند.
_ تمامی اشخاص حقیقی که در زمینه تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، توزیع کالا و خدمات فعالند.
اشخاص حقیقی باید دارای پروانه ی کسب و کار از مراجع مربوطه بوده و محل فعالیت تجاری داشته باشند و شرایط لازم را برای اخذ کد اقتصادی داشته باشند.
مطابق مصوبه مجلس، چنانچه شرکتها مراحل اخذ کد اقتصادی را انجام ندهند و این کد را دریافت نکنند از معافیتهای مالیاتی که در ماده ۱۰۵ قانون سازمان مالیاتی کشور قید شده بی بهره خواهند بود. به موجب ماده ۱۰۵ قانون سازمان مالیاتی کشور ” درآمد شرکتها و درآمد ناشی از فعالیتهای انتفاعی سایر اشخاص حقوقی از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می شود، پس از وضع زیانهای (هزینه ها) حاصل از منابع غیر معاف و کسر مالیاتهای مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه ای می باشد مشمول مالیات حداکثر به نرخ ۲۵ درصد خواهند بود.”
مدارک مورد نیاز برای درخواست کد اقتصادی اشخاص حقیقی:
_ درخواست کتبی.
_ کپی از پروانه کسب.
_ کپی از تمامی صفحات مدارک شناسایی.
_ پرداخت مبلغ ۱۰۰۰۰ ریال و ارایه فیش پرداختی.
_تکمیل فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی.
_ کپی کارت اقتصادی قبلی یا فیش کامپیوتری.
مدارک مورد نیاز برای درخواست کد اقتصادی اشخاص حقوقی:
_ درخواست کتبی شرکت.
_ روزنامه ی رسمی که آگهی تأسیس شرکت در آن درج شده باشد.
_ کپی از تمامی صفحات شناسنامه.
_ تنظیم فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی
_کپی کارت اقتصادی قبلی یا فیش کامپیوتری.
مراحل  و مدارک لازم برای دریافت کد اقتصادی:
_ تکمیل دفترچه در واحد اطلاعات و خدمات اداره دارایی
_ تکمیل فرم ب مربوطه از واحد ثبت و شناسایی اداره دارایی
_کپی اساسنامه و آگهی تأسیس شرکت
_ کپی از مدارک شناسایی اعضای هیأت مدیره
_ کپی اظهارات شرکت و پرانه بهره بداری یا مجوز تأسیس
_کپی سند مالکیت اقامتگاه قانونی شرکت
_ پرداخت مالیات حق تمبر به اداره دارایی
مدارک تکمیل شده را همراه با فرم اطلاعات هویت اشخاص حقیقی به حوزه مالیاتی تحویل داده و سپس سر ممیزی مالیاتی آنها را بررسی می کند. بعد از تأیید و ثبت در دفتر حوزه، در قبال دریافت مدارک رسیدی را صادر می کند و آن را تحویل می دهد.سپس مدارک به اداره ی نظارت و پی گیری تحویل داده و این اداره آنها را به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی واداره شماره اقتصادی ارسال کرده و مسئولان مربوطه بعد ازبررسی مدارک، کارت کد اقتصادی را صادر می کنند.
((در رابطه با اشخاص حقوقی نیز همینطور.))بعد از تهیه کارت و کامل نمودن فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی که توسط مدیر عامل یا وکیل قانونی تنظیم و با مهر شرکت ممهور شده را به حوزه مالیاتی تحویل داده و باقی مراحل همانند مراحل اخذ کد اقتصادی توسط اشخاص حقیقی است.
مراحل اخذ کد اقتصادی
۱- ثبت نام در سامانه کد اقتصادی
۲- مراجعه به اداره مالیات
۳- بررسی مدارک و مراجعه به قسمت مستغلات
۴- قرار گرفتن در نوبت بازدید کارشناس اداره مالیات به جهت راستی آزمایی
در این زمان کارشناس از سوی اداره مالیات به محل شرکت شما اعزام می‌گردد (معمولاً بصورت سرزده و بدون هماهنگی قبلی) تا از محل شرکت شما بازدید نماید.
۵- پاسخ اداره مستغلات به قسمت تشکیل پرونده
در پاسخ به نامه قسمت تشکیل پرونده مالیاتی، قسمت مستغلات نامه‌ای مکتوب ارائه می‌نماید مبنی بر اینکه از محل شرکت مربوطه بازدید به عمل آمده و راستی آزمایی صورت گرفته است.
۶- مرحله پایانی و تخصیص کد اقتصادی
پس از اتمام موفقیت آمیز مراحل پیش گفته، کد اقتصادی ۱۲ رقمی که کدی انحصاری است، از سوی اداره مالیات به شرکت متقاضی اخذ کد اقتصادی اختصاص داده می‌شود.
چرا اخذ کد اقتصادی بسیار مهم و ضروری است؟
۱) شرکت شما هنگامی که تصمیم به انعقاد قراردادهای پر منفعت با شرکت‌ها و سازمان‌های کوچک و بزرگ دارد، از سوی این شرکت‌ها و سازمان‌ها حتماً با درخواست ارائه کد اقتصادی مواجه می‌شود.
۲-برای حضور موفق در بسیاری از پر سودترین مناقصات و مزایده‌ها، داشتن گرید و رتبه بندی شرکت است.قبل از آن برای اینکه بتوانید برای رتبه بندی و اخذ گرید شرکت خود اقدام نمایید، لازم است که برای شرکت خود حتما کد اقتصادی دریافت کرده باشید.
۳) در بسیاری از موارد تجار و شرکت‌ها برای انجام امور حرفه‌ای و همچنین برای کسب درآمد و سود نیاز به واردات و صادرات دارند و به همین دلیل نیازمند کارت بازرگانی هستند.برای اینکه تجار و شرکت‌ها بتوانند کارت بازرگانی دریافت کنند، لازم است که اقدام به اخذ کد اقتصادی نموده باشند.
۴-در حال حاضر برای ارسال اظهارنامه مالیاتی هر سال، حداکثر فرصتی که برای اشخاص حقیقی در نظر گرفته شده است پایان خردادماه سال بعدی و حداکثر فرصتی که برای اشخاص حقوقی در نظر گرفته شده است پایان تیر ماه سال بعدی است.
۵-برای ارسال اظهارنامه مالیاتی یکی از ضروری‌ترین و مهمترین اطلاعاتی که در سامانه اداره مالیات و در فرم‌های مربوطه باید وارد نمایید تا بتوانید با موفقیت اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنید ارائه کد اقتصادی است.

کاربردهای اصلی کد اقتصادی برای امور مهم تجاری عبارتند از:
_ اخذ کارت بازرگانی.
_ شرکت در مزایده ها.
_ صدور فاکتور.
_ باز کردن حساب در بانک
_ شرکت در مناقصات
_اخذ قرارداد با شرکتها دولتی
بنا به اختیار حاصل از ماده ۸۵ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین موارد ذیل جهت اطلاع و اقدام اشخاص ذیربط اعلام می گردد:
الف-اشخاص مکلف به اخذ شماره اقتصادی
⦁ کلیه اشخاص حقوقی که به امر تولید ، مونتاژ ، واردات و صادرات ، توزیع هر نوع کالا و همچنین کارهای خدماتی اشتغال دارند .
⦁ کلیه اشخاص حقیقی که به امر تولید، مونتاژ ، واردات و صادرات ، توزیع هر نوع کالا و همچنین کارهای خدماتی اشتغال دارند و دارای پروانه کسب و کار از مراجع ذیربط بوده و یا دارای محل فعالیت تجاری می باشند
⦁ کلیه اشخاص موضوع بندها ی ۱و ۲و ۴ ماده ۲ قانون مالیاتها ی مستقیم مصوب اسفند ماه سال ۱۳۶۶٫
تبصره ۱-شعبات یا ادارات تابعه اشخاص مذکور در بندهای( الف -۳ ) و (الف -۱) این دستور العمل در تهران و یا سایر شهرستانها مکلف به استفاده از شماره اقتصادی تخصیصی به وزارتخانه ، نهادها ، موسسات و …….. متبوع مرکزی حسب مورد می باشند.
تبصره ۲- منظور از پروانه کسب و کار از مراجع ذیربط ، کلیه پروانه های کسب یا کار صادره از اتخادیه های امور صنفی ، اتاق صنایع و معادن و بازرگان ، وزارتخانه ها و یا سایر مراجع ذیصلاح می باشد .
ب-اشخاص غیر مکلف به اخذ شماره اقتصادی :
⦁ مساجد و تکایا .
⦁ اشخاص حقیقی که به فعالیت هنری از قبیل فیلمسازی و فعالیتهای مرتبط ، طراحی ، خطاطی ، نقاشی ، نویسندگی ، ترجمه کتاب ، گرافیک و ویراستاری اشتغال دارند.
⦁ اشخاص حقیقی که به فعالیت تحقیق و یا مشاوره فنی اشتغال دارند از جمله اعضای هیات علمی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی .
⦁ اتحادیه های امور صنفی (به موجب مواد ۴ و ۲۳ قانون نظام صنفی ، اتحادیه های مجاز به فعالیتهای اقتصادی نمی باشند )
⦁ اشخاص حقیقی که به فعالیت پیمانکاری اشتغال دارند و شرایط مذکور در بند (الف-۲)این دستور العمل را دارا نمی باشد بشرط آنکه ارزش پیمان و یا مبلغ دریافتی کل پیمانها ی آنها در یکسال شمسی از مبلغ پنجاه میلیون ریال بیشتر نباشد .
ج-تکالیف اشخاص ذیربط :
⦁ کلیه اشخاص حقوقی که در این دستور العمل مکلف به اخذ شماره اقتصادی گردیده اند، مکلفند با ارائه تصویر آگهی تاسیس در روزنامه رسمی و قبض بانکی مبنی بر واریز مبلغ ۵۰۰۰ ریال به حساب جاری مربوطه به حوزه مالیاتی ذیربط مراجعه و نسبت به اخذ شماره اقتصادی اقدام نمایند.
⦁ کلیه اشخاص حقوقی که در این دستور العمل مکلف به اخذ شماره اقتصادی گردیده اند، مکلفند باارائه تصویر صفحه اول شناسنامه ، تصویر پروانه کسب و کار از مراجع ذیربط و یا تصویر سند اجاره و یا سند مالکیت حسب مورد و همچنین قبض بانکی مبنی بر واریز مبلغ ۵۰۰۰ ریال به حساب جاری مربوطه به حوزه مالیاتی ذیربط مراجعه و نسبت به اخذ شماره اقتصادی اقدام نمایند.
تبصره ۱- پروانه کسب یا کار اشخاص حقیقی صادره از مراجع ذیربط می بایست در سال جاری صادر و یا تجدید و یا تمدید شده باشد و در غیر این صورت می بایست اعتبار پروانه کسب یا کار از سوی مراجع صادرکننده ذیربط در سال جاری مورد تایید قرار گیرد و در مواردی که اشخاص حقیقی فاقد پروانه کسب و کار بوده ولی دارای محل کسب هستند ،ممیز حوزه مالیاتی ذیربط باید اشتغال بکار فرد متقاضی را تایید نماید .
⦁ کلیه اشخاص حقوقی موضوع بند (الف -۱) این دستور العمل و کلیه اشخاص حقیقی موضوع بند (الف -۲)این دستور العمل مکلفند برای عرضه و فروش کالا و یا خدمات از صورتحساب فروش کالا که در دی ماه سال ۱۳۷۱ و اطلاعیه های بعدی آن در جراید کثیر الانتشار کشور از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر گردیده ، استفاده نماید و در صورتحسابهای صادره ، شماره اقتصادی فروشنده را چاپ و شماره اقتصادی خریدار را درج نماید .
⦁ هر گونه از اشخاص موضوع بند (ج-۳)این دستور العمل مجاز می باشد علاوه بر مندرجات اعلام شده در فرم نمونه صورتحساب، متناسب با نوع فعالیت و نیاز های خود هر گونه اطلاعاتی را بصورت ستون ، ردیف و یا مطلب به صورتحساب فرو اضافه نمایند و انتخاب اندازه ابعاد (طول و عرض)و تعداد نسخ صورتحساب با فروشند ه می باشد .
⦁ آن گروه از مؤدیان مالیاتی که مجوز موضوع تبصره ۳ ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه ۱۳۶۶ را از وزارت امور اقتصادی و دارایی مبنی بر استفاده از سیستمهای کامپیوتری دریافت نموده اند می توانند فرم فاکتور فروش خود را متضمن شماره مسلسل مطابق نمونه ای که وزارت امور اقتصادی و دارایی بر اساس مقررات ماده ۱۶۹ قانون فوق الذکر پیش بینی نموده است بوسیله ماشینهای چاپگر تهیه و استفاده نمایند و در غیر این صورت ملزم به داشتن صورتحساب فروش چاپی طبق اطلاعیه های مربوطه می باشند .
⦁ در مواردی که توزیع کالا و یا ارائه خدمات بصورت خرده فروشی انجام می شود بنحوی که صدور فاکتور عملا غیر ممکن است (مانند نحوه فروش مواد غذایی در فروشگاهها )صدور فاکتور با درج شماره اقتصادی الزامی نمی باشد اما در مواردی که قبض صندوق صادر می گردد درج شماره اقتصادی فروشنده در قبض مزبور الزامی است .
⦁ در خصوص پیمانکاری و سایر انواع معاملات ، اشخاص حقیقی موضوع بند (الف-۲) و اشخاص حقوقی موضوع بند های (الف -۱)و (الف -۳) این دستور العمل و سایر اشخاص حقوقی دیگر اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی حسب مورد مکلف به درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله در قرار دادها و اسناد پرداخت می باشند ، مگر در موارد مذکور در بند (ب-۵) این دستور العمل در مورد پیمانکاری اشخاص حقیقی بشرط رعایت بند (د-۵) این دستور العمل .
⦁ فروش هر نوع کالا از طریق مزایده به شرط آنکه مبلغ مزایده بیش از بیست میلیون ریال باشد ، مشمول رعایت مفاد این دستور العمل می باشد .
⦁ در صورت فروش کالا و یا خدمات به مصرف کننده نهایی درج شماره اقتصادی خریدار الزامی نمی باشد .
⦁ فروشندگان مکلفند اصل فرم شماره اقتصادی طرف مورد معامله را رویت نموده و با مشخصات ابرازی از حیث صحت مطابقت نمایند .
⦁ کلیه مؤدیان موضوع این دستور العمل مکلفند انحلال تغییر شغل آدرس و یا هر گونه تغییرات دیگر را حسب مورد حداکثر ظرف مدت یک ماه به حوزه مالیاتی ذیربط اعلام نمایند .
د-تکالیف اشخاص ثالث
⦁ گمرک ایران مکلف به اخذ شماره اقتصادی اشخاص اعم از حقوقی و حقیقی در هنگام ارائه خدمات می باشد . در خصوص تنظیم اظهار نامه های گمرکی درج شماره اقتصادی بازرگانان و حق العمل کاران گمرکی بر روی اظهر نامه های مذکور الزامی است (موضوع بخشنامه شماده ۲۰۴۱۹- مورخ ۲۴/ ۶/ ۷۲)و کلیه وزارتخانه ها، موسسات ، شرکتهای وسازمانها دولتی نیز ملزم به رعایت مفاد بخشنامه شماره ۲۹۳۳۳ مورخ ۲۴/ ۸/ ۷۲ وزارت امور اقتصادی و دارایی که در تعقیب بخشنامه شماره ۱۴۱۵۶ مورخ ۲۵/ ۲ /۷۲ ریاست محترم جمهور صادر گردیده است ، خواهند بود.
⦁ بانکها مکلفند شماره اقتصادی طرف معامله را در هر نوع قرارداد خدماتی و خرید کالا از اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی درج نماید .
⦁ اشخاص حقیقی و حقوقی مذکور در بند (ج-۳)این دستور العمل مکلفند خلاصه اطلاعات فعلی مربوط به معاملات خویش ، اعم از معاملات فروش و معاملات خرید را به صورتی که در اطلاعیه مورخ ۳۰/۱۰/۷۲ و اطلاعیه بعدی وزارت امور اقتصادی و دارایی در جراید کثیر الانتشار کشور آگهی شده ، تهیه و تنظیم نموده و در تهران به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی و در شهرستانها به ادارات امور اقتصادی و دارایی مربوطه تحویل نمایند .تبصره ۱:اشخاص حقیقی و حقوقی مذکور در بند (ج-۳)این دستور العمل مکلفند در موارد مذکور در بند (ج-۹)این دستورالعمل فهرستی تحت عنوان مصرف کنندگان نهایی تنظیم و طبق مفاد بند (د-۳)این دستور العمل تحویل نمایند.تبصره ۲-چنانچه اشخاص حقیقی و حقوقی بند (ج-۳)این دستور العمل خلاصه اطلاعات فعلی مربوط به معاملات خویش را به روی نوارها ی مغناطیسی و یا دیسکتهای کامپیوتری تهیه و تنظیم می نمایند مکلفند دستور العمل صادره در این ارتباط را از اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی دریافت و مفاد آن را کاملا رعایت نمایند.
تبصره ۳:بر اساس توافق بعمل آمده با شرکت پست جمهوری اسلامی ایران اشخاص مربوطه می توانند با استفاده از خدمات پستی لیست خلاصه معاملات خود را در صورت کامل بودن و یا ابزار مغناطیسی حاوی اطلاعات خلاصه معاملات فعلی خود را از طریق پست به مراکز مرتبط ارسال نمایند .
⦁ دیحسابیها و یا مدیران کل امور مالی حسب مورد مکلفند اطلاعات مربوط به خریدهای خود و همچنین اطلاعات مربوط به قراردادهای خدماتی و پیمانکاری را به ذکر شرح پرداخت اعم ار مبالغ پیش پرداخت ، مبالغ علی الحساب، پرداخت قطعی و پرداخت از محل وجه الضمان و نیز ذکر مبالغ ناخالص پرداختی قبل از کسر هر گونه وجهی از بابت مالیات یا حق بیمه و یا وجه دیگر را بطور خوانا بر روی فرمهیا ذیربط تهیه و تنظیم واطلاعات هر ماه را حداکثر ظرف ماه بعد در تهران به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی و در شهرستانها به ادارات کل امور اقتصادی و دارایی تحویل نماید .
⦁ پیمانکاران مذکور در بند (ب-۵)این دستور العمل به شرط ارائهنه و تسلیم تصویری از پیمان وکسر و ایصال مالیات مکسوره موضوع ماده ۱۰۴ قانون مالیاتها ی مستقیم مصوب اسفند ماه ۱۳۶۶ توسط کارفرما ، الزامی به ارائه شماره اقتصادی نخواهد داشت .
⦁ چنانچه مکلفند از چاپی فاکتور و یا صورتحساب فروش کالا و یا خدمات بدون شماره اقتصادی و آدرس دقیق متقاضی بر روی فاکتور خودداری نمایند (موضوع بخشنامه شماره ۸۱۱۰/۱۳۴-۱۲/۶/۷۴ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی )
در پایان لازم به ذکر است چنانچه در ارتباط با اخذ کد اقتصادی و نیز اقدامات لازم برای آن و نیز ثبت و مسائل حقوقی مرتبط با آن، نیاز به مشاوره تخصصی دارید، می‌ توانید از طریق راه‌ های ارتباط با ما، با کارشناسان خبره و آموزش دیده موسسه حقوقی عدل جویان سایا در تماس باشید تا ضمن برخورداری از مشاوره تخصصی بتوانید با توجه به شرایط و اهدافتان بهترین تصمیم ممکن را اتخاذ نمایید.