رتبه بندی شرکت نوعی تعیین صلاحیت برای سنجش کیفیت و کمیت پیمانکاران در ارائه ی خدمات می باشد که توسط معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری اتخاذ می شود.
انواع رتبه شرکت
⦁ شرکت هایی که به آن ها رتبه پیمانی تعلق میگیرد.
⦁ شرکت هایی که به آن ها رتبه مشاور تعلق میگیرد.
برای شرکت های پیمانکاری، رتبه بندی شرکت ها در ۱۱ رشته معرفی شده و در پایه های ۱ و ۲ و ۳ و ۴ و ۵ تعریف می شود و شرکت های مهندسی مشاور در ۳ پایه رتبه بندی می شوند.
رتبه بندی شرکت ها عبارتند از
⦁ اخذ رتبه در رشته های ساختمان
⦁ اخذ رتبه در رشته های راه و ترابری
⦁ اخذ رتبه در رشته های صنعت و معدن
⦁ اخذ رتبه در رشته های تاسیسات و تجهیزات
⦁ اخذ رتبه در رشته های کشاورزی
⦁ اخذ رتبه در رشته های آب
⦁ اخذ رتبه در رشته های مرمت آثار باستانی
⦁ اخذ رتبه در رشته های کاوش های زمینی
⦁ اخذ رتبه در رشته های ارتباطات
⦁ اخذ رتبه در رشته های نفت و گاز
⦁ اخذ رتبه در رشته های نیرو فعالیت شرکت های پیمانکاری در غالب قراردادهای اجرایی در زمینه ی ساخت و نظارت بر پیمانکار می باشد اما شرکت های مشاور در زمینه ی طراحی و نظارت بر ساخت فعالیت می کنند و واسطه ی پیمانکار و کارفرما هستند. مهمترین نکته برای رتبه بندی شرکت های پیمانکاری تعداد نیروی فنی و مهندسی حاضر در اعضای هیئت مدیره، رزومه کاری فراهم آمده وتوان مالی می باشد اما در اعطای رتبه به شرکت های مشاورعلاوه بر نیروی فنی و مهندسی،امکانات فنی و نرم افزاری آن شرکت نیز مورد سنجش قرار می گیرد.
مدارک لازم جهت اخذ رتبه (گرید)
⦁ شماره کداقتصادی
⦁ کپی واضح اساسنامه
⦁ آگهی تاسیس
⦁ روزنامه های رسمی
⦁ هرگونه آگهی تغییرات شرکت
⦁ کپی شناسنامه ازصفحه اول وآخر(در صورتیکه شناسنامه دارای صفحه توضیحات باشد،کپی صفحه آخر الزامیست)
⦁ کپی هر دو روی کارت ملی
⦁ کپی مدرک تحصیلی
⦁ کپی هر دو روی پایان خدمت
⦁ عکس ۴*۳از اعضاء هیئت مدیره
⦁ واهی امضاء از نفر حق امضاءدار شرکت خطاب به امور پیمانکاران
⦁ هرگونه قرارداد فقط ۵ برگ اول
⦁ مفاصا حساب بیمه از قراردادها
⦁ نامه کلاس پنج گانه انجمن صنفی شرکتها ساختمانی وتاسیساتی
⦁ مهر شرکت

رتبه بندی شرکت ها در بخش های ذیل انجام می گیرد:
_رتبه بندی پیمانکاری
_رتبه بندی مشاوران
_رتبه بندی شرکت های انفورماتیک
_رتبه بندی شرکت های EPC
_رتبه بندی اندوه سازان
-رتبه بندی خدماتی

فواید رتبه بندی:
۱-شرکت های پیمانکاری برای شرکت در مناقصات دولتی می بایست دارای گواهینامه صلاحیت پیمانکاری باشند.
۲-سرمایه گذار با آگاهی کامل از رتبه بندی شرکت ها و توان فنی و مالی آن ها می تواند در انتخاب شرکت مناسب برای انجام پروژه خود تصمیم بهتری اخذ نماید.
۳-رتبه بندی شرکت ها در صنایع گوناگون می تواند نمای کلی از وضعیت شرکت های مختلف نسبت به هم و نقاط ضعت و قوت آن ها باشد.
۴-هر شرکتی برای عقد قرارداد با شرکت ها و سازمان های دولتی به رتبه بندی نیاز دارد.به عبارت دیگر مراکز دولتی اجازه ندارند با شرکت هایی که رتبه ندارند قرارداد ببندند.
شرایط عمومی تعیین صلاحیت و دریافت گواهی رتبه شرکت ها عبارت است از:
۱-شرکت در سازمان ثبت شرکت ها به ثبت رسیده باشد.(جهت اخذ رتبه ،نخستین قدم ثبت یک شرکت است)
۲-شرکت واجد شرایط و امتیازات لازم برای تعیین صلاحیت در رتبه مورد نظر  طبق ضوابط و دستورالعمل های لازم باشد.
۳-شرکت محرومیت یا ممنوعیتی برای انجام کارهای مربوطه نداشته باشد(عدم سوءپیشینه حرفه ای)
۴-هیچکدام از مدیران شرکت نباید کارمند دولت باشند.
۵-سابقه کار مفید و مرتبط مدیر عامل و اعضاء هیات مدیره موظف بر اساس جداول ۱-۷ آیین نامه ضروری می باشد.
۶-امتیاز مدرک تحصیلی هیات مدیره و پرسنل فنی امتیازآور فقط در یک شرکت پیمانکاری یا مشاوره یا طرح ساخت محاسبه گردد.
نکته:در صورت وجود دو مهندس با سابقه بیمه در اعضای هیئت مدیره شرکت می تواند در دو شاخه متفاوت تقاضای اخذ رتبه را داشته باشد.
شرایط اخذ گواهینامه صلاحیت پیمانکاری
توجه داشته باشید که عوامل متعددی در تعیین نمودن رتبه و گرید برای یک شرکت پیمانکاری تاثیرگذار هستند. سوابق تحصیلی و کاری اعضا هیات مدیره و پرسنل شرکت، سوابق کاری شرکت، وضعیت حساب های مالی و … همگی در رتبه به دست آمده تاثیرگذار می باشند.
یکی از مهم ترین عوامل موثر در کسب رتبه بالا در رتبه بندی پیمانکاری تعداد نیروهای متخصص فنی و مهندسی موجود در اعضای هیئت مدیره است.
بنابراین اگر به دنبال رتبه بهتر برای شرکت خود هستید، تمام سعی خود را بکنید تا اکثریت اعضا هیئت مدیره دارای حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در رشته مرتبط، سابقه کاری مربوط به رشته مهندسی مربوطه و یا مدیریت باشند. اگر این اعضا دارای رزومه پژوهشی پرباری نیز باشند شانس اخذ رتبه برتر برای شما بسیار بیشتر از سایر شرکت ها خواهد بود.
الزامات گرفتن گرید شرکت
علاوه بر این موضع الزاماتی نیز وجود دارد که رعایت آنها در تعیین گرید شرکت و اخذ رتبه پیمانکاری نقش مهمی ایفا می کند. برخی از این الزامات عبارت هستند:
⦁ رعایت مقررات حفاظت فنی و بهداشت کار (پیش از شروع کار، پیمانکار باید قوانین مخصوص کارفرما را برای کار در کارگاه از وی طلب کرده و بعد از دریافت آنها به تمامی موارد عمل نماید.)
⦁ عملیات مجهز شدن کارگاه باید در مدت زمان مشخص شده و مطابق با شرایط منطقه توسط پیمانکار انجام پذیرد.
⦁ توجه به حفاظت فیزیکی از کارها توسط پیمانکار
⦁ بیمه کردن ساختمان ها و تاسیسات موقت کارگاه ر برابر حوادث و بلایای طبیعی